Kişisel veri kavramı günümüzde sıklıkla duyduğumuz ve önemi giderek artan bir kavram olup 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda Kişisel veri, kimliği belirli ya da belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi olarak tanımlanmıştır. Kişisel verilerin korunması ise günümüzde dijital dünyanın vazgeçilmez bir konusu haline gelmiştir. Özellikle seçim faaliyetleri gibi önemli süreçlerde, bu koruma daha da kritik hale gelmektedir. Seçim süreçleri, demokratik bir toplumun temel taşlarından biridir ve bu süreçte bireylerin kişisel verilerinin korunması büyük önem taşır. Kişisel verilerin kötüye kullanılması, seçim sonuçlarını etkileyebilir ve demokratik süreçlere zarar verebilir. Bunun dışında bireylerin kişisel verilerinin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde istenmeyen sonuçlar doğacaktır. Seçim faaliyetleri süresince kamu kurumları ve siyasi partilerce kişisel verilerin işlenmesi kaçınılmazdır. Bu nedenle seçim sürecinde kişisel verilerin korunması konusunda dikkatli olmak ve gerekli önlemleri almak hayati önem taşır. Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun yayınladığı rehber, bu bağlamda büyük önem taşımaktadır.
1- Seçim Faaliyetleri Kapsamında Veri Sorumlusu Olarak Kabul Edilen Kişi Ya Da Kurumlar
Seçim faaliyetlerinde kişisel verilerin korunması kapsamında öncelikle veri sorumlusunun tanımını yaparak kim ya da kimlerin veri sorumlusu olabileceğinden bahsedeceğiz. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanun’un 3’üncü maddesinde veri sorumlusu, “Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi” olarak tanımlanmaktadır. Seçim faaliyetlerinde YSK, siyasi partiler ve bağımsız adaylar veri sorumlusu olarak nitelendirilmektedirler.[1]
Yüksek Seçim Kurulu, 7062 sayılı Yüksek Seçim Kurulunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’u kendisine yüklediği görev doğrultusunda seçim faaliyetleri sürecinde veri işleyen konumundadır.[3] Kişisel Verileri Koruma Kanunu 28/2c maddesi “Kişisel veri işlemenin kanunun verdiği yetkiye dayanılarak görevli ve yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca, denetleme veya düzenleme görevlerinin yürütülmesi ile disiplin soruşturma veya kovuşturması için gerekli olması.” hükmüne yer vermiş ve bu Kanunun amacına ve temel ilkelerine uygun ve orantılı olmak kaydıyla veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğünü düzenleyen 10. maddesi, zararın giderilmesini talep etme hakkı hariç, ilgili kişinin haklarını düzenleyen 11. ve Veri Sorumluları Siciline kayıt yükümlülüğünü düzenleyen 16. maddeleri aşağıdaki hâllerde uygulanmaz demek suretiyle kişisel veri işleminin, kanunun verdiği yetkiye dayanarak yapılması halinde sorumluluğun gündeme gelmeyeceği düzenlenmiştir. Bu durumda, Anayasa ve ilgili diğer Kanunlarda verilen yetki ile seçimlerin yönetim ve denetiminden sorumlu olan YSK’nın seçim faaliyetleri kapsamında işlediği kişisel veriler bakımından söz konusu istisna kapsamında olduğu ve Kanun’un aydınlatma yükümlülüğünü düzenleyen 10. maddesi, zararın giderilmesini talep etme hakkı hariç, ilgili kişinin haklarını düzenleyen 11’inci ve Veri Sorumluları Siciline kayıt yükümlülüğünü düzenleyen 16. maddelerinin YSK’nın seçimlerin yönetim ve denetimi kapsamındaki faaliyetleri bakımından uygulanmayacağı değerlendirilmektedir. Ancak, ilgili istisna Kanun’dan kısmi bir istisna hali olup Kanun’un diğer hükümleri uygulama alanı bulacaktır.
Siyasi partiler, başta 2820 sayılı Kanun olmak üzere ilgili kanunlar gereğince kuruluş, üyelik, seçimlerde aday belirleme faaliyetleri, yetkili organlarının seçimi ve bunların ilgili mercilere bildirimi vb. işlemler kapsamında kişisel verileri işlemekte, bu verileri yine ilgili hükümler çerçevesinde aktarabilmekte olup siyasi partiler de Kanun kapsamında veri sorumlusudur. [5]
Bağımsız adaylar da seçim süreçlerinde kişisel veriler üzerinde Kanun’un 3’üncü maddesinde tanımlanan “kişisel veri işleme” faaliyetlerinde bulunmaları durumunda, Kanun kapsamında veri sorumlusu olarak değerlendirilebilecektir.
2- Kişisel Verilerin İşlenmesi Bakımından İlgili Kişi Kavramı
Kişisel
Verilerin Korunması Kanunu’nun 3. maddesinde, ilgili kişi, “Kişisel verisi
işlenen gerçek kişi” olarak tanımlanmıştır. Bu bakımdan seçim faaliyetleri
kapsamında ilgili kişi grupları, seçmenler başta olmak üzere seçim süreçlerinde
kişisel verileri işlenen gerçek kişilerdir.
3- Kişisel Verilerin İşlenmesi Süreci
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 3. maddesinde kişisel verilerin işlenmesi “Kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem” olarak tanımlanmıştır.[2] Öncelikle belirtmekte fayda vardır ki kişisel verilerin hukuka uygun işlendiğinden söz edebilmek için, kişisel verilerin Kanun’da düzenlenen işleme şartlarına uygun şekilde işlenmesi gerekmektedir.
Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5. maddesinin 1 numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, 2 numaralı fıkrasında ise Kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümleri yer almaktadır. Kanun’un 6. maddesinde “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” yer almakta olup özel nitelikli kişisel veriler maddenin 1 numaralı fıkrasında “Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel veridir.” olarak tanımlanmıştır. Anılan maddenin 2 numaralı fıkrasında özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesinin yasak olduğu; 3 numaralı fıkrasında ise birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel verilerin kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebileceği; sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verilerin ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebileceği düzenlenmektedir.
Öte yandan seçim süreçlerinde bazı hallerde kişisel verilerin aktarılması da söz konusudur. Aktarıma ilişkin hükümler Kanun’un 8’inci maddesinde düzenlenmiş olup buna göre;
“1)
Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz.
2)
Kişisel veriler;
a) 5.
maddenin ikinci fıkrasında,
b)
Yeterli önlemler alınmak kaydıyla, 6. maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen
şartlardan birinin bulunması hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın
aktarılabilir.
3) Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.”
Bu düzenlemeler ile kişisel verilerin, ilgili veri sorumluları tarafından hangi şartlar altında işlenebileceği hüküm altına alınmıştır.
4- Yüksek Seçim Kurulu ve İlgili Kurumlar Tarafından İşlenen Ya Da Aktarılan Kişisel Verilere İlişkin İşleme Şartları
Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilgili mevzuat hükümlerine göre işlenen ve aktarılan kişisel verilerin bir bölümü Kanunda düzenlenen hukuka uygunluk nedenlerinden “Kanunlarda Açıkça Öngörülme” kapsamına girmektedir. Bu durumda ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel veriler işlenebilir. Örneğin;
1- Seçmen
kütüğünde işlenen kişisel bilgiler: Seçmenin adı, soyadı, doğum yılı, oturduğu
yer adresi vd.
2-Seçmen
kütüklerinin muhtarlıklarda askıya çıkarılması: Seçmen kütüğündeki
yanlışlıkların veya eksikliklerin giderilmesi amacıyla halka açık bir biçimde
muhtarlıklarda askıya çıkarılan listeye askı listesi denir. Bu listede
seçmenlere ait ad, soyad, adres vb. kişisel veriler yer almaktadır.
3- Seçmen
bilgi kâğıdı: Seçmen kütüğünde kayıtlı her seçmen için, seçmene hangi seçim
bölgesinde, kaç numaralı sandıkta oy vereceğini, seçmen sıra numarası ve diğer
bilgileri bildirmek amacıyla hazırlanan seçmen bilgi kâğıdı, seçim çevrelerinin
özelliklerine göre YSK tarafından tespit edilen esaslara göre dağıtılır.
4- Seçmen
kütüğünün ilgililere verilmesi: Seçmen kütükleri; seçimlere katılma
yeterliliğini taşıyan siyasi parti merkezlerince yahut yetkilendirilmiş il veya
ilçe başkanlarınca, talep edildiğinde; YSK tarafından belirlenen gideri Maliye
veznesine yatırılmak ve makbuzu ibraz edilmek kaydı ile, bir seçim döneminde
iki defadan fazla olmamak üzere ilçe seçim kurulu başkanınca, bilgisayar
ortamında veya liste düzeyinde imza karşılığında, istek sahibine verilir.
Bunlar kişilerin açık rızası aranmaksızın veri sorumlusu tarafından işlenebilmektedir.
Yüksek Seçim Kurulu mevzuat hükümleri çerçevesinde “Özel nitelikli kişisel veri” de işlemektedir. YSK tarafından işlenen özel nitelikli kişisel verilerin bir bölümü, örneğin ceza mahkumiyeti bilgisi veya kişilerin siyasi düşüncesinin ortaya çıkmasına neden olabilecek nitelikteki kişisel verileri, 6698 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesinin (3) numaralı fıkrasında düzenlenen “sağlık ve cinsel hayat dışındaki verilerin, Kanunlarda öngörülen hallerde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenmesi mümkündür” hükmü gereği, açık rıza aranmaksızın işlenebilmektedir. Örneğin Milletvekili seçimleri, yerel seçimler veya Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylar, ilgili Kanunlarda belirtilen şekillerde ve sürelerde ilan edilmektedir. Bunun dışında Yüksek Seçim Kurulu oy kullanamayacak durumda olanların ve seçmen olamayacakların belirlenmesi amacıyla Adalet Bakanlığı’ndan bilgi alabilmektedir. 298 sayılı Kanun’un 7. maddesinde düzenlenen “Oy Kullanamayacak Olanlar” arasında “Ceza İnfaz Kurumlarında Hükümlü Olarak Bulunanlar” yer almaktadır.[4] Öte yandan aynı Kanun’un 8. maddesinde “Seçmen Olamayanlara” ilişkin hüküm düzenlenmiş olup “kısıtlı olanlar” ve “kamu hizmetinden yasaklı olanlar” seçmen olamamakta olup söz konusu kişilerin belirlenmesi sürecinde YSK tarafından Adalet Bakanlığı’ndan bilgi temin edilerek elde edilen kişisel veriler işlenmektedir. Diğer yandan, YSK tarafından işlenen bazı özel nitelikli kişisel veriler ise, engellilik verisinde olduğu gibi sağlık verisi de içermektedir. Bu durumda söz konusu aktarımın, Kanun’un kişisel verilerin aktarılmasını düzenleyen 8. maddesinin 3 numaralı fıkrasında yer alan “Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.” hükmü uyarınca gerçekleştirildiği değerlendirilebilir. Bu duruma örnek olarak engelli seçmenlerin oy kullanmalarının kolaylaştırılması: “…Engelli seçmenlerin oy kullanmalarını kolaylaştıracak her türlü tedbiri almak…” hükmünü yerine getirmek üzere YSK tarafından gerçekleştirilen engelli verisine ilişkin kişisel veri işleme faaliyetleri gösterilebilir.
5- Siyasi Partiler Tarafından İşlenen Kişisel Verilerin İşlenme Şartları
Siyasi
Partiler tarafından ilgili mevzuat hükümlerine göre işlenen ve aktarılan
kişisel verilerin bir bölümü 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun
5. maddesinin 2 numaralı fıkrasında hukuka uygunluk nedenlerinden a bendinde
yer alan “Kanunlarda Açıkça Öngörülme” ve ilgili kişinin ilgili kişinin özel
nitelikli kişisel verisi olan “Siyasi Düşüncesinin işlenmesine neden olan
kişisel veri işleme faaliyetleri bakımından ise Kanun’un 6. maddesinin 3 numaralı fıkrasında yer alan “Sağlık
ve cinsel hayat dışındaki verilerin, Kanunlarda öngörülen hallerde ilgili
kişinin açık rızası olmaksızın işlenmesi mümkündür” hükmü gereğince
işlenebilmektedir. Bu durumda, ilgilinin açık rızası aranmaksızın kişisel
verilerin işlenmesi mümkün olmaktadır. Örneğin:
1- Siyasi
Partilerin kuruluş bildiri ve belgelerinde yer alan kurucuların adı, soyadı,
öğrenim durumları ve meslekleri vb. gibi bilgiler.
2- Siyasi partiye kayıtlı üyelerin
bilgilerinin yer aldığı listeler de Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından tutulan
sicilde yer alır ve bu bilgiler kişilerin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
Yine siyasi partiler tarafından ilçe
teşkilatlarının kendi çevrelerindeki üyelerini partiye giriş çıkış tarihleri ve
üye hakkında diğer bilgileri içeren kayıt defterlerinin oluşturulması bir diğer
kişisel verilerin rıza aranmaksızın işlenebileceği hallere örnek olarak
gösterilebilir.
3- Parti
adaylarının tespiti: Siyasi partiler, milletvekilliği genel veya ara
seçimlerinde, adaylık için müracaat eden ve adaylığı uygun bulunanlar
arasından, adayların tespitini; serbest, eşit, gizli oy, açık tasnif esasları
çerçevesinde, tüzüklerinde belirleyecekleri usul ve esaslardan herhangi biri
veya birkaçı ile yapabilirler. Bu kapsamda hazırlanan listeler siyasi parti
yönetim kurulu ve ilçe seçim kurulu binaları önüne asılır. Bu listelerde yer
alan kişisel bilgiler de kişilerin rızası aranmaksızın işlenebilmektedir.
4- Sandık
kurulu üyelikleri aşağıdaki şekilde belli edilir:
a) İlçe
seçim kurulu başkanı, o seçim çevresinde seçime katılan ve ilçede teşkilatı
bulunan siyasi partilerden, son milletvekili genel seçiminde o ilçede en çok oy
almış olan beş partiye, her sandık için birer asıl ve birer yedek üye adını beş
gün içinde bildirmelerini tebliğ eder. Bu yoldan tespit edilen sandık kurulu
üye sayısı beşten az olduğu takdirde, eksik kalan üyelikler, aynı şartları
taşıyan diğer siyasi partilerden, aldıkları oyların büyüklük sırasına göre,
aynı usulle tamamlanır. Oylarda eşitlik halinde ad çekilir.
5- Basın, iletişim araçları ve internette propaganda: Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, seçim propaganda süresinin sona ermesine kadar, yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açarak sözlü, yazılı veya görüntülü propaganda yapabilirler. Vatandaşların, elektronik posta adreslerine gönderilecek mesajlarla, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılamaz. Siyasi partilerin kendi üyelerine gönderdiği sesli, görüntülü veya yazılı mesajlar her zaman serbesttir. Ancak siyasi partilerin sadece kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajlar göndermek amacıyla kişisel veri olan iletişim verisini işlemesi mümkündür.
6- Bağımsız Adaylar ve Kişisel Verilerin İşlenmesi Şartları
Kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuat kapsamında, bağımsız adayların vatandaşlara sesli, görüntülü veya yazılı mesajlar gönderemeyecekleri anlaşılmakta olup, bağımsız adayların vatandaşların kişisel verilerini bu amaçla işlememesi gerekmektedir. Ancak, bağımsız adayların propaganda yasağı dışında başka amaçlarla kişisel veri işlemeleri halinde ilgili kişinin açık rızasının bulunması ya da işlenecek kişisel verinin niteliğine göre Kanun’un 5’inci ve 6’ncı maddelerinde belirtilen açık rıza dışı diğer veri işleme şartlarının bulunması gerekmektedir.
7- Veri Sorumlularının Yükümlülükleri
7.1. Aydınlatma Yükümlülüğü
Aydınlatma yükümlülüğü Kişisel Verilerin Korunması Kanunu madde 10’da düzenlenmiştir. Buna göre “Kişisel verinin elde edilmesi sırasında veri sorumlusu ilgili kişilere, veri sorumlusunun kimliği, verilerin hangi amaçla işleneceği, işlenen kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceği, kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebebi ile 11’inci maddede sayılan diğer hakları konusunda bilgi vermekle yükümlüdür.” Bu kapsamda YSK, Siyasi Patiler ve Bağımsız Adaylar tarafından kişisel verilerin işlenmesi sürecinde aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesi gerekmektedir.
7.2. Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülükler
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na göre veri sorumlusunun, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek, kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idarî tedbirleri almak zorundadır. Bu kapsamda, seçim süreçlerinde kişisel veri işleyen tüm veri sorumlularının Kanun’un 12. maddesi kapsamında veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklere uygun hareket etmeleri gerekmektedir.
7.3. Silme, Yok Etme, Anonim Hale Getirme Yükümlülüğü
Kişisel
Verilerin Korunması Kanunu’na göre;
1- Bu
Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen,
işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel veriler
resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silinir, yok
edilir veya anonim hâle getirilir.
2- Kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi
veya anonim hâle getirilmesine ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler
saklıdır.
3- Kişisel
verilerin silinmesine, yok edilmesine veya anonim hâle getirilmesine ilişkin
usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
Kanun’un kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesine ilişkin bu maddesi kapsamında seçim süreçlerinde işlenen kişisel verilerin işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması durumunda resen veya ilgili kişinin talebi üzerine ilgili veri sorumluları tarafından uygun yöntemler ile kişisel verilerin imha edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, verilerin saklanması için ilgili mevzuat ile getirilen düzenlemeler varsa söz konusu saklama süreleri esas alınmalı; bu yönde bir sürenin olmaması halinde kişisel veri işlemenin amacı dikkate alınarak veri sorumluları tarafından resen belirlenecek saklama süreleri sonunda veriler imha edilmelidir.
8- Seçim Faaliyetleri Kapsamında Veri Sahibi İlgililerin Hakları ve Başvurabileceği Hukuki Mekanizmalar
Seçim
faaliyetleri özelinde ilgili mevzuat ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
kapsamında veri sahibi ilgililerin;
1- Her ne
kadar YSK tarafından seçim faaliyetleri çerçevesinde işlenen kişisel veriler
bakımından Kanun’un 28’inci maddesinin 2 numaralı fıkrasında yer alan istisna
kapsamında zararın giderilmesini talep etme hakkı hariç, ilgili kişinin
haklarını düzenleyen Kanun’un 11’inci maddesi uygulama alanı bulmayacak olsa
da, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un
ilgili maddelerinde düzenlenen hükümlere göre seçmen kütüğünün düzenlenmesi,
güncellenmesi faaliyetleri çerçevesinde ilgili kişiler seçmen kütüklerinde yer
alan bilgiler bakımından düzeltme ve güncelleme talep edebilmesi,
2-
Kişisel verilerinde değişiklik olması halinde üyesi olduğu Partiye başvurarak
kişisel verilerinin güncellenmesi talep edebilmesi,
3- Kişisel
verilerinin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde üyesi olduğu Partiye
başvurarak kişisel verilerinin düzeltilmesini isteyebilmesi,
4- Daha
önce üyesi olduğu siyasi partiden kişisel verilerinin işlenmesini gerektiren
sebeplerin ortadan kalkması nedeniyle kişisel verilerin imhasını talep
edebilmesi ve bu kapsamda yapılan işlemlerin kişisel verilerin varsa
aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteyebilmesi,
5- Kanun’un
11. maddesi kapsamındaki hakları ile ilgili olarak 13. maddesi uyarınca veri
sorumlusuna, “Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”e uygun
olarak başvuruda bulunabilmesi,
6-
Kanun’un 13. maddesi uyarınca yapılmış olan başvurunun reddedilmesi, verilen
cevabın yetersiz bulunması veya 30 gün içinde başvuruya cevap verilmemiş olması
durumunda Kanun’un 14. maddesi uyarınca Kurul’a şikâyet hakkını kullanabilmesi,
7- Ayrıca hakları ihlal edilen kişilerin genel hükümlere göre tazminat hakkı saklı olup yargı yoluna başvurulabilmesi, mümkündür.
9- Sonuç
Seçim süreçlerinde seçmenlerin, adayların ve siyasi parti üyelerinin bilgilerinin toplanması, işlenmesi ve saklanması sırasında uyulması gereken kurallar Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve ilgili mevzuatta net bir şekilde ortaya konmaktadır. Aynı zamanda, seçim kampanyaları ve propaganda faaliyetleri sırasında kişisel verilerin nasıl kullanılması gerektiği konusunda da Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından yayımlanan Rehber yol gösterici niteliktedir. Bu doğrultuda Kişisel Verilerin Korunması sadece seçim sürecindeki siyasi aktörler için değil, aynı zamanda seçmenler için de önemli bir konudur. Seçmenler, kişisel verilerinin nasıl korunması gerektiği konusunda bilinçlenerek, haklarını ve mahremiyetlerini koruma konusunda daha bilinçli adımlar atabileceklerdir.
Sonuç olarak seçim süreçlerinde, son derece hassas ve önemli bir konu niteliğini haiz kişisel verilerin işlenmesi ve korunması süreçleri Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve ilgili diğer mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Demokratik süreçlerin sağlıklı işlemesi için gereken bilinç oluşturulmalı ve seçim süreçlerinin daha şeffaf, adil ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesine herkes katkıda bulunmalıdır.
Stj. Av. Ebru Erkmen
Kaynakça:
1. Seçim
Faaliyetlerinde Kişisel Verilerin Korunması Rehberi
2. 6698
Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
3. 7062
sayılı Yüksek Seçim Kurulunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
4. 298
Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
5. 2820
sayılı Siyasi Partiler Kanunu
