Anayasa Mahkemesi’nin 2020/38588
başvuru numaralı 30.04.2024 tarihli kararı 2 Ağustos 2024 tarihinde Resmî Gazete
’de yayımlandı.
Başvurunun konusu isim değişikliği
talebinin reddedilmesi nedeniyle özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği
iddiasıdır.
Başvurucu yurtdışında yaşadığı ve orada
isim değişikliği yaparak yeni bir isim aldığından bahisle, iki devletin
kayıtlarında farklı isme sahip olduğu için sıkıntılar yaşadığını belirtmiştir.
Açtığı isim değişikliği davası yerel mahkeme ve sonrasında İstinaf Mahkemesi
tarafından reddedilen başvurucu, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda
bulunmuştur.
Yapılan başvuru, özel hayata saygı
kapsamında incelenmiştir. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul
edilemezliğine karar verilecek bir neden bulunmadığı için, yapılan
değerlendirmede AYM özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği iddiasının kabul
edilebilir olduğuna karar vermiştir.
İsmin kimliğin belirlenmesindeki en
önemli unsurlardan biri olduğunu belirten Anayasa Mahkeme’si, kişinin isminin
korunması ve kamu düzenini bozmadığı müddetçe değiştirilmesine imkân tanınması
yönünde devletin pozitif yükümlülükleri bulunduğunu belirtmiştir.
Nüfus kayıtlarının en temel işlevinin
kişilerin resmi makamlar önünde tanınmasını sağlamak olduğunu belirten Mahkeme,
bu tanınmanın aynı zamanda uluslararası ölçekte sorunsuz şekilde
gerçekleşmesinin nüfus kayıtlarını tutan kamusal makamların görev ve sorumluluğunda
olduğuna dikkat çekmiştir. Somut olayda ise başvurucunun iki ülkeye ait kimlik
belgelerindeki isminin farklı olmasının resmi işlerde sorun yaratabileceğinin
öngörülebilir olduğunu belirtilmiştir.
Bu nedenlerle Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın
20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının ihlal
edildiğine karar vermiştir.
Kaynak: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/08/20240802-24.pdf
