İnternet Yasası'nın "Erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi" başlıklı maddesinin 4. fıkrası (müstehcenlik) uyarınca TİB tarafından verilen res'en erişim engeli kararı itiraz üzerine Danıştay 13. Dairesi'nin önüne geldi. Danıştay 13. Dairesi, düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğuna kanaat getirerek, iptal istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Başvuruda, internete erişimin engellenmesinin haberleşme hürriyeti ile doğrudan ilgili olduğu, hâkim onayı olmaksızın haberleşme hürriyetinin sınırlandırılmasını öngören söz konusu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğu belirtildi.
Anayasa Mahkemesi (AYM), kapatılan ve yetkileri Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na (BTK) geçen Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'na (TİB), müstehcenlik suçunu oluşturan internet yayınlarına re'sen erişimi engelleme yetkisi veren düzenlemeyi iptal etti. Kararda, "itiraz konusu kuralla idareye kapsam ve sınırları belirsiz şekilde erişimin engellenmesi yetkisi tanınmıştır" denildi.
İtiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırılık iddiasını haberleşme hürriyeti ve ifade özgürlüğü yönünden inceleyen Anayasa Mahkemesi, esas amacı haberleşme ve bilgi paylaşımı olan bu sitelerde yer alan içeriği suç oluşturabilecek yayınlar nedeniyle hâkim onayı olmaksızın sitenin tümüne yönelik olarak resen erişimin engellenmesi kararı verilmesinin, Anayasa’nın 22. maddesinde haberleşmenin kanunla yetkili kılınmış mercii tarafından engellenmesi hâlinde engelleme kararının yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulacağı şeklinde açıkça ifade edilen güvenceyle bağdaşmadığına hükmetti.
Kararda, haberleşme hürriyetinin yanı sıra, bilgi ve düşünceleri açıklama, yayma, bu bilgi ve düşüncelere ulaşma ve karşılıklı yorum, görüş, eleştiri paylaşma için de etkin olarak kullanılan internete erişimin engellenmesinin ifade özgürlüğü ile de doğrudan ilgili olduğu vurgulandı.
İtiraz konusu kuralda TİB tarafından müstehcenlik suçu oluşturan yayınlara resen erişimin engellenmesi kararı verileceği belirtilmekle yetinildiği, engelleme kararının ilgili yayın, kısım, bölüm ile sınırlı olarak mı ya da internet sitesinin tümüne yönelik olarak mı verileceği veya Kanun’un 8/A ve 9. maddelerinde öngörülen şekilde erişimin kademeli olarak mı engelleneceği hususlarında bir düzenleme yapılmadığı, böylece itiraz konusu kuralla idareye kapsam ve sınırları belirsiz şekilde erişimin engellenmesi yetkisi tanındığı belirtildi.
Erişimin engellenmesi kararı verilmesinin dayanağı olan itiraz konusu kural anlaşılır, açık ve net olma zorunluluğunu karşılamadığından Anayasa’nın 13. maddesinde öngörülen temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması güvencesiyle bağdaşmadığı ve bu nedenlerle düzenlemenin Anayasa’nın 13, 22 ve 26. maddelerine aykırı olduğuna hükmedildi.
Kaynak: Resmi Gazete
