Avrupa Parlamentosu, yapay zeka
teknolojilerini düzenlemeyi ve insan haklarını korumayı amaçlayan tarihi bir
kararla dünyadaki ilk "Yapay Zeka Yasası"nı 14 Haziran 2023 tarihinde
kabul etti. Bu yasa, teknolojik gelişmelerin önünü açarken aynı zamanda
insanların güvenliğini ve mahremiyetini koruma amacını taşımaktadır.
A. Yasanın Temel Hedefleri ve
Amaçları:
Yasa, yapay zeka teknolojilerinin
gelişimini teşvik etmek, şeffaf ve hesap verebilir kullanımlarını sağlamak ve
riskli uygulamaların denetimini güçlendirmek için tasarlanmış olup yasanın
temel hedefleri ve amaçları şu şekildedir:
1- Mahremiyet ve Veri Koruma: Yasa,
vatandaşların kişisel verilerini korumayı ve bu verilerin yapay zeka sistemleri
tarafından kötüye kullanılmasını engellemeyi hedeflemektedir.
2- Ayrımcılığı Önleme: Yasa
ile aynı zamanda yapay zeka sistemlerinin ayrımcı veya önyargılı olmasının
önüne geçme amacı güdülmektedir, bu sayede toplumun her kesimi eşit muamele
görebileceği düşünülmektedir.
3- Şeffaflık ve Hesap
Verebilirlik: Yapay Zeka Yasası ile Yapay zeka sistemlerinin
nasıl çalıştığı ve kararlarını nasıl aldığı konusunda topluma daha fazla
şeffaflık sağlanması düzenlenmiş olup bu sayede insanlar, bu sistemlerin
kararlarını anlama konusunda daha bilinçli olabilecekler.
4- Yüksek Riskli Uygulamaların
Denetimi: Özellikle sağlık, ulaşım ve güvenlik gibi yüksek riskli
alanlarda kullanılan yapay zeka sistemleri kabul edilen Yasa sayesinde daha
sıkı denetime tabi tutulacak.
B. Yasanın Uygulanması ve
Etkileri
Bu tarihi kararın uygulanması,
Avrupa'daki yapay zeka gelişimini büyük ölçüde etkileyecek niteliktedir. İlgili
Yasa ile; şirketler, yapay zeka teknolojilerini geliştirirken daha fazla
düzenlemeye uymak zorunda olup ayrıca, yapay zeka alanındaki araştırma ve
geliştirmeler daha sorumlu ve disiplindi bir şekilde yapılacaktır.
Avrupa Parlamentosu'nun bu yasa
kabulü, Dünya genelinde, diğer ülkeler ve bölgeler için bir örnek teşkil etmek
ve yapay zeka kullanımının daha etik ve sorumlu bir şekilde yönetilmesine
öncülük etmek noktasında tarihi bir gelişmedir. İlgili yasa, aynı zamanda,
insanların teknolojik ilerlemelerin sunduğu faydalardan yararlanırken haklarının
ve güvenliklerinin korunmasını sağlamak için büyük bir adım niteliğindedir.
C. Sonuç
Avrupa Parlamentosu'nun kabul ettiği "Yapay Zeka Yasası," yapay zeka teknolojilerinin geleceğini şekillendirecek ve insan haklarına saygı göstermeyi önemseyen bir yaklaşımı yansıtmaktadır. Bu Yasa, teknolojinin gücünü kontrol altına almak ve toplumun geniş kesimlerine fayda sağlamak için önemli bir adım olarak görülmekte olup gelecekteki yapay zeka düzenlemeleri için de bir kılavuz işlevi görmesi muhtemel bir tarihi belge olarak kayda geçmiştir.
Kaynak: https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2023-0236_EN.pdf
