Anayasa Mahkemesi’nin 2019/11652
başvuru numaralı, 20.07.2023 karar tarihli kararı 16.11.2023 tarihinde Resmî
Gazete’de yayımlanmıştır. Başvuruya konu olay ceza infaz kurumunda avukatı ile
telefonda görüşme isteği reddedilen başvurucunun haberleşme hürriyetinin ihlal
edildiği iddiasına ilişkindir.
Mahkeme “Başvurucunun dilekçesiyle
birlikte sunduğu belgelerin telefonla görüşmek istediği kişiyle arasında olan
avukatlık/müdafilik ilişkisini tevsik edici mahiyet arz ettiği söylenmelidir.
Bununla birlikte görüşülmek istenen avukat adına düzenlenmiş ayrı bir
vekaletname bulunmadığı gerekçesiyle görüşmenin engellenmesinin demokratik
toplum düzeninin gereklerine uygunluk ve ölçülülük ilkesine elverişli
olduğundan bahsedilemez. Anayasa’nın 22. maddesinde güvence altına alınan
haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.” şeklinde
hüküm kurmuştur.
“Anayasa’nın 22. maddesinde, herkesin
haberleşme özgürlüğüne sahip olduğu ve
haberleşmenin gizliliğinin esas olduğu hüküm altına alınmıştır. Anayasa’nın
koruma alanı, haberleşme özgürlüğünün yanı sıra içeriği ve biçimi ne olursa
olsun haberleşmenin gizliliğini de güvence altına almaktadır. Posta, elektronik
posta, telefon, faks ve internet aracılığıyla yapılan haberleşme
faaliyetlerinin haberleşme özgürlüğü ve haberleşmenin gizliliği kapsamında
değerlendirilmesi gerekir. Hükümlü ve tutukluların haberleşme hürriyeti ve aile
hayatına saygı hakkının sınırlanması, Anayasa’nın 19. maddesi gereğince hukuka
uygun olarak ceza infaz kurumunda tutulmanın kaçınılmaz ve doğal bir sonucudur.
Diğer yandan avukat/müdafii ile telefon vasıtasıyla haberleşme hakkının
kullanımında ilgili mevzuat uyarınca ceza infaz kurumlarının belirli bir usulü gözeterek
tutuklu kişilerden görüşeceği kişinin avukatı olduğunu belgelendirilmesini
isteyebileceği kabul edilmelidir. Bununla birlikte görüşme talep edilen kişiyle
tutuklu arasındaki avukatlık/müdafilik ilişkisini belirli ölçüde tevsik eden
belgelerin dışında ceza infaz kurumunun özellikle görüşme talebinin acil bir
duruma ilişkin olduğu hallerde tutuklu tarafından temini zor olan belgeleri
istemesi anılan hakkın kullanımını imkansız yahut gecikme nedeniyle anlamsız
hale getirebilecektir.”
Anayasa Mahkemesi yukarıda anılan gerekçelerle tutuklunun avukatı ile telefonda konuşma talebinin reddedilmesi halinde haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar vererek bu sebeple başvurucu adına manevi tazminata hükmetmiştir.
Kaynak: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/11/20231116-4.pdf
