7226 sayılı Kanunun Geçici 1.Maddenin 4.fıkrası uyarınca; Covid-19 salgın hastalığı sebebiyle yargı alanında alınması gereken tedbirler ve bunların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslara ilişkin HSK Genel Kurul kararı:
T.C.
HÂKİMLER VE SAVCILAR KURULU
Genel Sekreterliği
Konu : COVID-19 Kapsamında İlave Tedbirler
DAĞITIM YERLERİNE
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 30/03/2020 tarihli ve 2020/51 sayılı kararı ile;
Corona Virüs (Covid-19) olarak bilinen bulaşıcı solunum yolu hastalığı, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) 9 Mart 2020 tarihli raporuna göre, 100’den fazla ülkede 109 bin teyit edilmiş küresel vakayla kayıtlara geçmiştir. DSÖ tarafından, Corona Virüs için 2 Mart 2020 tarihinde küresel risk durumu; "yüksekten", "çok yüksek" seviyesine çıkarılmış. ayrıca “Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu” ilan edilmiştir. Söz konusu hastalığın ülkemizde de görülmesi üzerine, salgın riskinin ortadan kaldırılması ve kişilerin sağlığının korunması amacıyla başta Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı olmak üzere, görev ve yetki alanı çerçevesinde çeşitli kurum ve kuruluşlarca birçok idari tedbir alınmıştır.
Bu kapsamda Cumhurbaşkanlığı genelgeleriyle uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemleri ile idari izin ve sair hususlara ilişkin çeşitli tedbirlerin alınmasının gerekliliği vurgulanmıştır.
Hakimler ve Savcılar Kurulu, ülke çapında salgın riskine karşı alınan tedbirler kapsamında;
-Yargılama faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında ortaya çıkacak riskleri önlemek amacıyla, tutuklu işlere yönelik soruşturma ve kovuşturmalar ile ivedi sayılacak diğer hususlar haricinde duruşma ve keşiflerin ertelenmesi ile gerekli görülen hâllerde SEGBİS uygulaması kullanılması hususunun adli makamlarca değerlendirilmesi,
-Doğrudan açık ceza infaz kurumuna gelen ve geldiginde ceza süresi itibariyle hemen denetimli serbestlik tedbirinden faydalanabilecek hükümlülerin ceza infaz kurumlarında bekletilmemeleri açısından ve aynı zamanda hafta sonunda ortaya çıkabilecek taleplerin karsılanabilmesi amacıyla, infaz hâkimliğine ilişkin nöbet planlamasının yapılması,
-Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün 13/03/2020 tarihli ve 12362 sayılı, “idari izin” konulu yazısı kapsamında hâkim ve savcılara verilecek olan idari izinlerin nasıl kullandırılacağı,
-Acil ve tutuklu işler ile yürütmenin durdurulması istemlerinin yerine getirilmesi için yeteri kadar hâkimin komisyon başkanlarınca, yeteri kadar Cumhuriyet savcısının ise başsavcılar tarafından belirlenerek, (her birimden yeterince nöbetçi mahkeme ve Cumhuriyet savcısı uygulaması yapılmak suretiyle) geri kalan hâkim ve Cumhuriyet savcılarının UYAP imkânlarından faydalanarak evde çalısmalarının temini, hususlarına ilişkin tedbirler teşkilata duyurulmuştur.
26/03/2020 tarihinde yürürlüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 1'inci maddesi, durma süresince, ilk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bakımından duruşmaların ve müzakerelerin ertelenmesi de dâhil olmak üzere alınması gereken diğer tüm tedbirler ile buna ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde Hakimler ve Savcılar Kurulunu yetkili kılmıştır. 7226 sayılı Kanunun amacı doğrultusunda, salgın riskinin en aza indirilmesi, halkın ve adli personelin sağlığının korunması, bireylerin birbirleriyle temaslarının asgariye indirilmesi, aynı zamanda da kamu hizmetlerinin aksatılmaması ve kişilerin maddi hukuk, usul hukuku ve takip hukuku çerçevesinde haklarının korunması amacıyla aşağıdaki ek tedbirleri alma zarureti hasıl olmuştur.
Bu itibarla;
1)Tutuklu (yasal zorunluluk nedeniyle sadece tutukluluğun değerlendirilmesi yönünden) ve acil işler, dava zamanaşımı yakın olan soruşturma ve kovuşturma dosyaları, yürütmenin durdurulması istemleri ile ivedi sayılacak diğer iş ve işlemler haricindeki ilk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemelerine ait duruşma, müzakere ve keşiflerin 30/04/2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar ertelenmesine,
2)Duruşma, müzakere ve keşiflerin ertelenmesine yönelik işlemlerin evrak üzerinden ve duruşma açılmadan icra edilmesine, yeni duruşma günü ile keşif saatinin, masrafları gider avansından veyahut kamu bütçesinden karşılanmak ve her türlü iletişim vasıtalarından istifade edilmek suretiyle uyusmazlığın taraflarına bildirilmesine,
3)Ceza Muhakemesi Kanununa göre tutukluluk degerlendirmesinin zorunlu oldugu durumlarda, tutuklu ve müdafinin SEGBIS uygulaması üzerinden dinlenilerek durusmaların icrasına,
4)Erteleme süresince, yargıda hedef sürelere uyulamamasının terfi incelemesinde ve teftis sırasında aleyhe degerlendirilmemesine,
5)Erteleme süresinin hâkim ve Cumhuriyet savcıların terfilerinde aleyhe degerlendirilmemesine,
6)Tutukluluğa itiraz, yürütmenin durdurulması kararlarına itiraz ve infaz hakimligine yapılan itirazlar ile müzakerelerin, iletişim ve UYAP imkanlarından istifade edilmek suretiyle gerçekleştirilmesine,
7)Tutuklu ve acil işler dısında kamu davasının açılmasının 30/04/2020 tarihine kadar ertelenmesine,
8)İhtiyaç olması hâlinde birinci bölgelerde görev yapan hukuk hâkimlerinin de 30/04/2020 tarihine kadar ceza mahkemeleri nöbet listesine dahil edilmesine,
9)Erteleme süresince salgının önlenmesine yönelik tedbirlere riayet edilmek suretiyle ihtiyati tedbir ve bu isleme yönelik itirazların degerlendirilmesi gerektigine,
10)6284 Sayılı Kanun kapsamında verilen tedbir kararlarının yükümlülerin korona virüs kapsamında sağlığını tehdit etmeyecek sekilde degerlendirilmesi gerektiğine,
11)Erteleme süresince adli hizmetlerin tamamen durması gibi bir durumun söz konusu olmadığının, suç ve suçlulara iliskin ihbar ile şikâyetlerin kanun önünde dava ve iddia hakkı çerçevesinde devam ettiğinin bilinmesine ve bu hususta gerekli hassasiyetin gösterilmesine,
12)Hamilelerin, yasal süt izni kullananların, engelli çalışanların, yönetici pozisyonundakiler hariç 60 yaş ve üzerinde olanların, Sağlık Bakanlığının belirlediği dezavantajlı grupların (bağışıklık sorunu olanlar, kanser hastaları, kronik solunum yolu hastaları, obezite ve diyabet, kalp damar hastaları, organ nakli olanlar, kronik hastalar),
-Eşi kamu veya özel sağlık kuruluşlarının “teşhis ve tedavi birimlerinde” (hastane, semt polikliniği, halk sağlığı merkezi, aile sağlığı merkezi, toplum sağlığı merkezleri, özel klinik ve benzeri) çalışan hâkim ve Cumhuriyet savcıların,
İdari izinli sayılmalarına.
İdari izinli sayılanların baktığı mahkeme ve işler için komisyon başkanları ve Cumhuriyet başsavcıları tarafından nöbetçi hâkim ve Cumhuriyet savcısı belirlenmesine,
13)Erteleme süresince hâkim ve Cumhuriyet savcılarının uhdelerinde bulunan iş ve işlemleri mümkün olduğunca uzaktan çalısma, dönüşümlü çalısma gibi esnek çalışma yöntemleri kapsamında takip etmeleri, bu kapsamda dava dosyalarının incelenmesi, kararların süresi içerisinde yazılması ve diger zorunlu adli hizmetlere ilişkin yükümlülüklerini imkan dahilinde evden yerine getirmeleri gerektiğinin bilinmesine,
14)Salgının boyutu ve adliyelerin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak komisyon başkanları ve başsavcıların görev ve yetkileri kapsamında lazım gelen ilave tedbirleri, ilgili mevzuat ve tavsiye kararları çerçevesinde gecikmeden ifa etmelerine,
15)Belirlenen tarih sonrası için gelişen şartlara göre durumun yeniden değerlendirilmesine,
16)Keyfiyetin merkez ve mülhakat adliyelerinde görev yapan tüm hâkim ve Cumhuriyet savcılarına duyurulmasına karar verilmiştir.