22.05.2024 tarihinde resmî
gazetede yayımlanan yönetmelik ile, Bakanlar Kurulu kararı ile 1990 yılında
yürürlüğe giren Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü yürürlükten kaldırılarak Seferberlik
ve Savaş Hali Yönetmeliği yürürlüğe konulmuştur.
Seferberlik ve Savaş Hali
Yönetmeliğinin birinci maddesinde;
“a) Devletin tüm güç ve kaynaklarını,
barış hâlinden seferberlik ve/veya savaş hâline veya bunların henüz ilan
edilmemiş olduğu ancak savaşı gerektirebilecek bir durumun baş gösterdiği
gerginlik ve buhran dönemlerine süratle ve etkin bir şekilde geçirebilmek için.
hazırlıkların yürütülmesine,
b) Barıştan itibaren, 4/11/1983
tarihli ve 2941 sayılı Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu ile ilgili diğer
kanunlarda ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde yer alan seferberlik ve savaş
hâli hükümlerinin uygulanma esaslarının, hazırlık ve teşkilatlanmaya ilişkin
hususların, tüm kamu idarelerine, kurum ve kuruluşlara, buralardaki personele,
gerçek ve tüzel kişilere verilecek görevlerin, yetkilerin, sorumlulukların ve
yükümlülüklerin belirlenmesi, yerine getirilmesinin takip edilmesi ve
hazırlıkların tatbikatlarda veya eğitimlerde uygulanarak denenmesine,
c) Seferberlik ve savaş
hâllerinin ilan ve kaldırılmasına yönelik duyuru işlemlerine, ç) Seferberlik ve
savaş hâli planlaması kapsamındaki personel ve araç erteleme işlemlerine,
ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.” şeklinde yönetmeliğin amacı belirlenmiştir.
Yönetmeliğin dördüncü bölümünün,
24. maddesinde;
“Seferberlik ilanı
MADDE 24- (1) Cumhurbaşkanı,
aşağıda belirtilen hâllerde genel veya kısmi seferberlik ilanına karar verir:
a) Savaşı gerektirecek bir
durumun baş göstermesi.
b) Ayaklanma olması veya vatan
veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışmanın veya ülkenin ve
milletin bölünmezliğini içten ve/veya dıştan tehlikeye düşüren davranışların
ortaya çıkması.
(2) Seferberlik ilanı kararında,
seferberliğin genel veya kısmi oluşu, kısmi seferberlikte kapsayacağı yerler,
seferberliğin yürürlüğe gireceği tarih ve saat belirtilir.
(3) Seferberlik ilanı kararı,
derhâl Resmî Gazete'de yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisinin
onayına sunulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi toplantı hâlinde değilse hemen
toplantıya çağırılır.
(4) Seferberlik ilanının
duyurulmasında duyuru işlemlerinden sorumlu makamlarca her türlü iletişim
vasıtalarından yararlanılır. Seferberlik veya savaş hâli ilanı duyurusunda
kaymakamlıklar, belediyeler, muhtarlıklar bütün olanaklarını kullanarak her
türlü iletişim vasıtalarıyla seferberlik ilanını bütün köy, mahalle ve en küçük
yerleşim birimlerine kadar duyururlar.” ifadesiyle, seferberlik
kararının Cumhurbaşkanı tarafından alınabileceği düzenlenmiştir.
Kaynak:
https://www.resmigazete.gov.tr/22.05.2024